Muzeum "Dom Szewca" w Pszczewie

Przedmiotem szczególnego zainteresowania stał się dom po śmierci Feliksa Paździorka w 1955 r. (ostatniego właściciela), który był wybitnym działaczem społecznym i politycznym oraz niestrudzonym bojownikiem o polskość Pszczewa. Podobnie jak jego ojciec Stanisław i brat Ignacy, z zawodu był szewcem. Dlatego dom ten zaczęto nazywać „Domem Szewca”. Paździorkowie mieszkali tu nieco ponad pół wieku, a historia obiektu liczy ponad trzy stulecia, dlatego używane jest określenie dom mieszczański.

Pierwszym pomieszczeniem muzeum jest sklep szewca, w którym przyjmował on zamówienia, przechowywał naprawione obuwie i sprzedawał gotowe buty uszyte na miarę. W regale zamkniętym szewc przechowywał buty o większej wartości. W dolnej jego części są małe szufladki, w którym znajdowały się różnych rozmiarów okucia do butów. Mistrz miał je poukładane według wielkości i kształtu. Na ścianie wisi portret oraz oryginały szyld szewski Feliksa Paździorka.

Sień stanowiła pomieszczenie przechodnie łączące izby: mieszkalną, sklep i kuchnię. Są tu też drzwi prowadzące na podwórze. Stąd w sieni znajdują się przedmioty i narzędzia służące do pracy w ogrodzie i na podwórzu: kosa, sierp, wiklinowe kosze, nosidła i drewniane wiadra na wodę czy gliniane garnki. Sień była tez miejscem, w którym gospodyni prała i przechowywała różne produkty.

Z sieni wchodzi się do „czarnej kuchni”. Kuchnia powstała z powiększenia dolnej części komina butelkowego, zwanego także sztagowym lub szlagowym. Komin powstał z komina wolnostojącego, którego rozszerzony u dołu trzon o ścianach pochyłych tworzy małe zamknięte pomieszczenie o powierzchni ok. 9 m2. W „czarnej kuchni” znajdują się dwa piece: do pieczenia chleba i do gotowania. Znajdują się tu dwa wyloty dymne kominów zainstalowanych z boków dwóch izb mieszkalnych. Wychodzący swobodnie dym pokrywał ściany kuchni grubą warstwą sadzy i wędził zawieszone na górnych belkach pęta kiełbasy i połacie słoniny.

Następna izba to sala ekspozycyjna. Kiedyś była pomieszczeniem mieszkalnym, obecnie jest w niej nowa wystawa pt. „Pszczew. Małe miasteczko, wiele kultur”. Warto zwrócić uwagę na drewniany strop belkowy zdobiony podwójnymi rowkami i rozetą centralną. Celem niniejszej wystawy jest przedstawienie dziejów miejscowości przez pryzmat historii społecznej, ukazując procesy tworzenia się społeczności Pszczewa. Ukazana została specyfika pszczewskiej długiej drogi do niepodległości. Wystawa postała dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu "Wspieranie działań muzealnych" w roku 2019. Do 1945 roku było to małe pograniczne miasteczko będące w granicach Niemiec, zamieszkane przez Polaków Niemców i Żydów, z trzema świątyniami i kilkoma wyznaniowymi cmentarzami. Po zakończeniu II wojny światowej i wysiedleniach Niemców napłynęła duża grupa osadników z Wielkopolski i Polski centralnej, przesiedleńcy z dawnych Kresów Rzeczypospolitej, Łemkowie, Ukraińcy. Bogactwo kultur, tradycji i religii przedstawiono koncentrując tematykę wystawy wokół makiet trzech świątyń: katolickiej, protestanckiej i żydowskiej.

Szewc urządził swój warsztat, w tzw. komorze – było to pomieszczenie przeznaczone na skład odzieży, sprzętu i żywności. Charakterystyczny kształt tego pomieszczenia – długi i wąski. Aby powstał but, szewc musiał najpierw przygotować odpowiedni kawałek skóry, potem dobrać odpowiednie kopyto, czyli formę, a następnie przymocować ćwiekami skórę do formy. Potem wykrawał wierzch buta i zaczynał przygotowywać podeszwę, którą także musiał „przyćwiekować”, a potem wraz ze skórą owinął ją naokoło specjalnym pasem. Następną czynnością było obszycie przygotowanego fasonu. Potem robił obcasy i dopracowywał pozostałe szczegóły. Maszyny, z których korzystał to: maszyna do szycia cholewek i prasa szewska.

MUZEUM MOŻNA ZWIEDZAĆ:

- W sezonie zimowo-wiosennym (październik – kwiecień) - po uzgodnieniu. Możliwe jest również umówienie zwiedzania indywidualnego lub grupy – w tym celu prosimy o kontakt telefoniczny z GOK w Pszczewie.

- W pozostałych miesiącach w roku:

•  w maju: wtorek - piątek 11.00 - 13.00,
•  w czerwcu: wtorek – piątek 11.00 - 14.00,
•  w lipcu oraz sierpniu: - poniedziałek – nieczynne, - wtorek – piątek 10.00-15.00, - sobota 11.00-15.00, - niedziela 11.00 - 15.00.
•  I połowa września: - wtorek – piątek 11.00 - 13.00. - sobota 11.00 - 15.00, - niedziela 11.00 - 13.00.
•  II połowa września: - środa – piątek 11.00 - 13.00.

Źródło: https://gokpszczew.pl