Gmach główny Muzeum

Gmach główny Muzeum. fot.: archiwum UMWM

Muzeum Tatrzańskie im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

ysiąc czterysta eksponatów, w tym między innymi haftowane gorsety góralskie i barwne spódnice, łyżniki i formy na ser, dudy i gęśle podhalańskie, drewniany model willi pod Jedlami, granity, wapienie i kwarce, świstak, niedźwiedź i kozica na stałe wypełniają przeszklone gabloty na ekspozycji stałej w gmachu głównym – głównej siedzibie Muzeum Tatrzańskiego.

exploreKrupówki 10, 34-500 Zakopane

Monumentalny budynek z jasnego kamienia i tynku o smukłych oknach i zdobionych attykach od przeszło stu lat króluje przy dolnych Krupówkach, głównej ulicy Zakopanego. Gmach główny Muzeum Tatrzańskiego jest cennym zabytkiem architektury w stylu zakopiańskim. Przełomowy dla powstania budynku był rok 1913, wtedy to klarowały się szkice elewacji spod ołówka Stanisława Witkiewicza i plany projektu technicznego Franciszka Mączyńskiego. W sierpniu tego samego roku poświęcony został kamień węgielny i podjęto decyzję o budowie budynku, która z przerwami trwała do 1922 roku.

Gmach Muzeum Tatrzańskiego przez lata służył kolejnym pokoleniom Zakopiańczyków, naukowców i turystów będąc domem zbiorów, inspirującym miejscem spotkań i wymiany myśli oraz centrum życia muzealnego i naukowego w Zakopanem. Historie, które skrywa budynek przetrwały do dziś, a dzięki zakończonym w 2022 pracom remontowo-konserwatorskim znów jest otwarty dla zwiedzających. Stała wystawa w gmachu głównym Muzeum Tatrzańskiego opowiada o historii, kulturze i przyrodzie Zakopanego, Tatr i Podhala. Jest to temat niezwykle ciekawy i bardzo szeroki, aby go przybliżyć autorzy wystawy wybrali motyw SPOTKANIA – wydarzenia, które dla tego regionu jest niezwykle istotne i którego efekty w dużej mierze decydują o jego fenomenie. Rozpoczęło się ono w przeszłości i trwa do dziś. Jego uczestnicy to miejscowa ludność, gospodarująca tu od wieków i przyjezdni, którzy począwszy od połowy XIX wieku odwiedzają to miejsce sezonowo, bądź osiedlają się w nim na stałe by wspólnie z góralami, w wielu wymiarach, wpływać na jego kształt i aurę. Opowieść o SPOTKANIACH i ich niezwykłych rezultatach rozpoczyna sekwencja historyczna przybliżająca dzieje Zakopanego.

Dowiadujemy się tu o początkach małej górskiej osady lokowanej pod koniec XVI wieku i jej niezwykłym awansie na popularne letnisko i uzdrowisko. Śledzimy jej rozwój i zmieniające się role, począwszy od zastępczej, duchowej stolicy Polski w okresie Młodej Polski (1890-1918), przez kurort elit w międzywojniu – miejsce zabawy, rozrywki, kultury, wypoczynku i sportu, po współczesne Zakopane – egalitarne, popularne miejsce letnich i zimowych destynacji większości Polaków.

Ciekawe eksponaty i fotografie przypominają kluczowe w dziejach miejscowości postaci oraz wydarzenia i wskazują na rozwijające się funkcje ulokowanej pod Giewontem miejscowości – letniskowe, uzdrowiskowe, ośrodka kultury, turystyki, narciarstwa oraz taternictwa. Ważną częścią wystawy jest prezentacja wybranych wytworów miejscowej kultury ludowej pochodzących z II połowy XIX wieku, a więc z okresu pierwszych spotkań górali z przyjezdnymi. Poznajemy tu najważniejsze źródła utrzymania Podhalan, podziwiamy kobiece i męskie ubiory oraz ciekawą galanterię służącą do ich ozdoby, dowiadujemy się jak ulegały zmianom pod wpływem przyjeżdżających na Podhale gości.

Ekspozycja daje również możliwość zaznajomienia się z okazami sztuki ludowej, miejscowymi instrumentami muzycznymi, ich brzmieniem, a także dawnymi melodiami podhalańskimi. Model góralskiej chaty w rzeczywistych wymiarach, z wyposażoną zabytkowymi sprzętami izbą czarną i białą oraz udostępnione słuchowiska uzmysławiają jak wyglądało życie góralskiej ludności na co dzień i od święta. Podziwiając oryginalność elementów miejscowej kultury uświadamiamy sobie, że obok piękna i majestatu Tatr, to właśnie ona stanowiła siłę i energię SPOTKAŃ. Ich wybrane efekty prezentujemy w kolejnej części wystawy. Rozpoczynamy od wskazania jak ważną rolę odgrywały bezpośrednie kontakty górali i przyjezdnych, wzajemne poznawanie się i fascynacja odrębną kulturą.

Część przyrodnicza wystawy, dostępna na pierwszym piętrze budynku, przenosi nas w góry, które najwcześniej stały się miejscem spotkań człowieka z przyrodą. Obszar Tatr, układ dolin, szczyty górskie, sieć wodną obrazuje ciekawa mapa plastyczna zaprezentowana w holu. Tu również zaznajamiamy się z pamiątkami ich najstarszej, gospodarczej eksploracji. Przypominają o niej eksponaty z dziedziny myślistwa, pasterstwa, górnictwa i hutnictwa, a także pamiątki po pierwszych tatrzańskich przewodnikach.

Wizyta na ekspozycji przyrodniczej gwarantuje doświadczenie bliskości gór poprzez spotkanie z fauną i florą tatrzańską oraz największymi badaczami Tatr. Wyjątkowe miejsce na wystawie poświęcone jest także patronowi Muzeum Tatrzańskiego: doktorowi Tytusowi Chałubińskiemu, a na ekspozycji obejrzeć można fragmenty jego zbiorów botanicznych i geologicznych.

Źródło: https://www.zakopane.pl/

 

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Fot. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem

Zobacz także

"Kowalowe Skały"

Atrakcja

Zagroda Edukacyjna "Kowalowe Skały"

Więcej

Centrum Koronki Koniakowskiej

Atrakcja

Centrum Koronki Koniakowskiej

Więcej

Wiatrak Paltrak “U młynarza”

Atrakcja

Wiatrak Paltrak “U młynarza”

Więcej

Muzeum Kultury Ludowej w Osieku n. Notecią

Atrakcja

Muzeum Kultury Ludowej w Osieku n. Notecią

Więcej

Pracownia Ceramiki Kaszubskiej Neclów

Atrakcja

Pracownia Ceramiki Kaszubskiej Neclów

Więcej

Olejarnia Świąteczna

Atrakcja

Olejarnia Świąteczna

Więcej

Zespół Kupskie Echo z Kup

Atrakcja

Zespół Kupskie Echo z Kup

Więcej

Wioska Lawendy i Ziół Wszelakich

Atrakcja

Baldwinowice – Wioska Lawendy i Ziół Wszelakich

Więcej

Muzeum Piekarstwa i Cukiernictwa w Ustce

Atrakcja

Muzeum Piekarstwa i Cukiernictwa w Ustce

Więcej

Kurna Chata Kawuloka

Atrakcja

Kurna Chata Kawuloka

Więcej

Ta strona korzysta z plików cookies. Sprawdź naszą politykę prywatności żeby dowiedzieć się więcej.

0%