Osada młyńska w Roztoce-Brzezinach, fot. Klaudyna Schubert
Muzeum Młynarstwa, Techniki i Rzemiosła Wiejskiego im. Józefa Winiarskiego
Osada młyńska Józefa Winiarskiego z budynkiem młyna wodnego przebudowanego na młyn elektryczny. We młynie zachowany jest sprzęt młynarski. Ekspozycję uzupełniają fotografie i dokumenty odnoszące się do historii osady, osoby i rodziny młynarza, prezentowane w jego rodzinnym domu.
exploreRoztoka-Brzeziny 105, 33-316 Roztoka-Brzeziny
Osada jest miejscem, w którym, w autentycznym usytuowaniu od blisko 100 lat, zachowały się wszystkie elementy zabudowy wraz z wyposażeniem, a przede wszystkim warsztat pracy wiejskiego młynarza: młyn i tartak. Osada ma też walory etnograficzne, ukazując charakterystyczne cechy dawnego budownictwa i rzemiosła oraz styl codziennego życia wiejskiego i jest wpisana do ewidencji obiektów zabytkowych.
Budynek młyna – Wybudowany został ok. 1930 roku, na powierzchni 8 x 5 m, jako parterowy, podpiwniczony kamienną piwnicą, kryty cementową dachówką. Do budowy młyna Nowak (imię nieznane) z miejscowości Podole Górowa użył belek z XIX-wiecznego spichlerza, przeniesionego z tej samej miejscowości. Belki te łączył kołkami. Młyn został przebudowany i unowocześniony w 1957 roku. Nadbudowano piętro, wprowadzono napęd elektryczny, a Józef Trojanowski z Rożnowa zainstalował nowe urządzenia. Dostawiono też budynek tartaku.
Wyposażenie urządzenia młyna wodnego stanowiło: koło wodne zewnętrzne, koło palcowe/zębate wewnętrzne, cewia, pędnia, koła pasowe, mlewniki kamienne, odsiewacz. Obecne urządzenia młyna elektrycznego to: mlewnik walcowy, drewniany system elewatorów, rur spustowych wraz z odsiewaczem graniastym. System pędni umiejscowiony w piwnicy zachował się do dzisiaj.
Prawdopodobnie wyposażenie z końca lat 50. XX wieku zakupiono w Bochni po likwidacji tamtejszego młyna. Sprzęt gospodarstwa domowego i narzędzia: naczynia, narzędzia pszczelarskie, stolarskie, dekarskie, rymarskie, gospodarstwa rolnego, meble, ubrania, buty. Do najcenniejszych eksponatów należą: mlewnik walcowy o szerokości 50 cm, wyprodukowany w 1920 roku przez firmę „Ganz Danubius” z Budapesztu oraz drewniany system przesiewania wraz z odsiewaczem graniastym.
Źródło: https://muzeum.sacz.pl/